Frits Kappers

Kantlijn: Waarom schrijf je zo over Israël?

Op Facebook werd mij door iemand met wie ik een discussie over het rechtmatig handelen van de staat Israël probeerde te voeren, gevraagd waarom ik over Israël schrijf zoals ik doe. Een lastige vraag, omdat verwijten over antisemitisme op de loer liggen wanneer kritisch over de handel en wandel van de Israëlische overheid wordt gesproken of geschreven. Ik had dan ook besloten om die discussie uit de weg te gaan, maar ik voel mij nu moreel verplicht om de vraag te beantwoorden. Daar heeft vragensteller recht op.

Je kunt de geschiedenis pas proberen te begrijpen als je de historische feiten kent. Zo is het een feit dat op 14 mei 1948 David Ben-Goerion de onafhankelijkheid uitriep van de nieuwe staat Israël. Het land kreeg internationaal veel tegenstand, maar ook veel steun, want het kon een thuishaven zijn voor de vele slachtoffers van de Duitse Jodenvervolging in Europa. Had ik in joodse schoenen gestaan, ik zou ook naar Israël zijn getrokken.

Het is ook een feit dat na de Eerste Wereldoorlog het Ottomaanse rijk na een bestaan van ruim zeshonderd jaar ophield te bestaan.

Het groen gekleurde gebied hiernaast laat zien waar het Ottomaanse Rijk rond 1910 lag.

Het is eveneens een feit dat Frankrijk en Groot-Brittannië in 1916 een geheim verdrag sloten, dat bekend staat als het Sykes-Picotverdrag. Dit verdrag verdeelde, na het uiteenvallen van het Ottomaanse Rijk, het Midden-Oosten in Europese invloedssferen, waarbij de belangen van de Arabische opstandelingen die aan de kant van de Geallieerden vochten, zonder pardon van tafel geveegd werden.

De rode gebieden stonden allemaal onder bestuur van de Britten.

Vanaf 1918 werd het administratief bestuur over Palestina gevoerd door de Engelsen. In 1922 werd dit geformaliseerd door de Volkenbond in een besluit de Britten het mandaat over Palestina toe te kennen.
Het handvest van Het Mandaat verleende de status van vertegenwoordiger van de joodse gemeenschap in Palestina aan de zionistische Jewish Agency.
Tot het mandaatgebied behoorde ook het huidige Jordanië. Dit werd door de Britten in 1921 afgescheiden en omgezet in het Emiraat van Transjordanië. Langs deze weg werd Palestina onder Brits bestuur voor het eerst een aparte politieke eenheid.

De Volkenbond becijferde dat beginjaren 20 in het gebied dat overeenkomt met het huidige Israël (inclusief bezette gebieden), bijna 700.000 mensen, waarvan 235.000 in grotere steden. 80% was moslim en ruim 10% Arabisch sprekende christenen. Er waren 76.000 joden, grotendeels immigranten uit de periode 1880 -1920.

De Balfour Verklaring* veroorzaakte in 1916 breed protest onder de niet-joden in Palestina. Met name niet nagekomen beloftes van de Britten over een zelfstandige, onafhankelijke Arabische staat veroorzaakten grote woede onder de Palestijnen en de overige Arabische staten.
De spanningen namen verder toe door de snel groeiende joodse immigratie en het (met steun van joodse organisaties in het Westen) opkopen van land. De verkopers waren veelal rijke grootgrondbezitters die vaak al zeer lang elders leefden. Voor de Palestijnse agrarische bevolking die met het land vergroeid was en het sinds generaties als ‘hun’ land beschouwde, voelde dit als vervangen worden. Een gevoel dat heden ten dage onder een flink deel van de Nederlandse bevolking leeft en in complottheorieën omvolking wordt genoemd. Zo onbegrijpelijk kan het sentiment onder de Palestijnen dus niet zijn.

Het is een feit dat de nieuwe staat Israël in 1967 Gaza, de Golanhoogte en de Westelijke Jordaanoever, inclusief Oost-Jeruzalem met zijn heilige plaatsen voor christenen, moslims en joden, heeft bezet. Meer dan 1,3 miljoen Palestijnen in Gaza en de Westoever komen onder Israëlische bezetting te leven. De bouw van joodse nederzettingen in bezet gebied wordt voortvarend ter hand genomen worden. De Palestijnen verzetten zich op allerlei manieren tegen dit verlies van hun land. Er vinden twee grote Palestijnse opstanden plaats: de Eerste en Tweede Intifada, waarbij burgers, zowel Israëli’s als Palestijnen, het slachtoffer worden.

Meerdere feiten: Israël legt alle resoluties van de VN over het ontruimen van de illegale nederzettingen in de bezette gebieden naast zich neer.

Een laatste feit: In Israël zijn er verschillende wetten die de rechten van Joodse inwoners beschermen en die van niet-Joodse inwoners beperken. Een voorbeeld hiervan is de Natiestaatwet die in 2018 werd aangenomen. Deze wet verklaart Israël als de natiestaat van het Joodse volk en stelt dat alleen Joden het recht hebben op zelfbeschikking in het land. Dit heeft geleid tot kritiek van mensenrechtenorganisaties, die de wet als discriminerend beschouwen. Andere wetten die de rechten van Joodse inwoners beschermen, zijn onder meer de Wet op de Terugkeer en de Joodse Nationale Fonds Wet.

Het bovenstaande is slechts een summiere opsomming van feiten. Een somber stemmende opsomming, want ik zie dit conflict niet eindigen in een vredesverdrag, waarbij zowel Joden als Palestijnen in vrijheid en veiligheid kunnen (samen)leven. Daarom schrijf ik over Israël. Ik gun de joden veiligheid en vrede, ik gun hetzelfde aan de Palestijnen. Daarom schrijf ik kritisch over de partij die boven ligt.
Had ik in joodse schoenen gestaan in de eerste jaren na de Holocaust, dan was ik ook naar Israël vertrokken. Was ik echter Arabier geweest, dan had ik me met hand en tand verzet tegen de stichting van de joodse staat Israël.

Er is maar één manier om een vredesproces op gang te krijgen en dat is naar elkaar luisteren en elkaars verdriet, angst en pijn (er)kennen.

* De Balfour-verklaring was vervat in een brief, geschreven op 2 november 1917 door de Britse minister van Buitenlandse Zaken Arthur James Balfour aan Lionel Walter Rothschild, een lid van de bankiersfamilie Rothschild in Groot-Brittannië. De brief was bestemd voor de Zionistische Beweging en kwam tot stand na intensief lobbyen door Chaim Weizmann. In deze verklaring stelde de toenmalige Britse regering, dat zij – onder voorbehoud – verklaarde positief te staan tegenover de stichting van een Nationaal Tehuis voor het Joodse Volk in Palestina en dat zij haar uiterste best zou doen dit project te faciliteren.

iSay – Op de man gespeeld?

Lezer schreef dat ik in mijn Kantlijn over de onverkwikkelijke gang van zaken rond het voorgenomen ontslag van een vakmanager in de gemeente Tynaarlo op de man speelde door de naam van de gemeentesecretaris te noemen.

Ik begrijp wel hoe lezer dit bedoelt, maar ik ben het niet met lezer eens. Van zeer nabij heb ik meegemaakt hoe een dierbare door een interim manager op vergelijkbare wijze werd behandeld. Daarbij heb ik moeten constateren, dat besturen in Nederland steeds vaker een kwestie van dwingen is, waarbij top-down kritiekloze en absolute gehoorzaamheid wordt verlangd.

Om lezer tegemoet te komen zal ik niet opnieuw de naam van de gemeentesecrataris van Tynaarlo noemen, hoewel ik vind dat – op basis van wat in het vonnis te lezen valt – daar weinig tegen is. Bestuurders die dwang tot kunst verheffen kunnen in elk geval bij mij niet rekenen op sympathie. Bovendien valt op de website van de gemeente makkelijk genoeg de naam van betrokken secretaris te vinden. Daarom zal ik in voorkomende gevallen de letter K gebruiken. Wat ik onsympathieker vind dan de naam te noemen. Uiteraard sta ik open voor reacties van K, maar die heb ik niet gekregen.

De gemeentesecrataris was ooit leraar geschiedenis. Kennelijk was dat niet zijn roeping, anders verlaat je zo’n prachtig beroep niet na korte tijd weer. Uit het vonnis komt het beeld naar voren van de dwingelandij die zich als betonrot in de bestuurscultuur in ons land heeft binnengewoekerd. De bestuurlijke bovenlaag waant zich superieur aan de werknemers. Een onverkwikkelijk gegeven waar menig organisatie negatieve gevolgen ondervindt.

De rechter heeft dan ook volkomen terecht het verzoek tot ontslag afgewezen, waardoor de gemeente Tynaarlo in een lastig parket is gekomen. Men heeft de rechterlijke uitspraak niet afgewacht , en heeft daarop vooruit lopend, alvast een sollicitatieoproep (wat een vacature feitelijk is) doen uitgaan. Respect voor deze poot van de Trias Politica is bij het gemeentebestuur van Tynaarlo kennelijk niet een vanzelfsprekend gegeven.

Dat de gemeente in beroep is gegaan tegen de uitspraak is haar goed recht. Maar goed rechts is niet altijd een rechtvaardiging. Lees het vonnis en oordeel zelf.

Kantlijn: Tynaarlo

De gemeente Tynaarlo is in het nieuws op een manier die je als gemeente volgens mij niet moet willen. De gemeentesecretaris wil van een vakmanager af. Daar verzette de vakmanager zich tegen. Zij meldde zich ziek en is (voor een groot deel op eigen kosten) naar de rechter gestapt. Nadat zij zich had ziekgemeld mailde de concernmanager haar: ‘Je kunt nog zo ziek zijn, maar wanneer je er niet bent zorg je in ieder geval voor een adequate afhandeling van je werk.’

De gemeente werd op alle punten door de kantonrechter in het ongelijk gesteld. Volgens de rechter stelde gemeentesecretaris Peter Koekoek, voormalig raadslid voor het CDA in Hoogeveen, onredelijke eisen aan de vrouw. Bovendien wilde Koekoek in de ogen van de rechter helemaal geen oplossing. Hij noemde het bij de rechter ondenkbaar dat de vrouw nog kon terugkeren naar haar baan op het gemeentehuis. De uitspraak is op alle fronten een harde tik op de vingers van de gemeentesecretaris, maar de gemeente gaat in hoger beroep. Met gemeenschapsgeld, en een grote kans een nog grotere tik over de vingers te krijgen.

De gemeentesecretaris stelt naar de mening van de rechtbank onredelijke eisen en streeft uitsluitend naar het ontslag van de vakmanager en niet naar een oplossing. Hij verwijt de vrouw in een mail gebrek aan loyaliteit jegens hem: ‘In de periode van acht maanden die wij elkaar nu meemaken, heb je me op verschillende momenten onaangenaam verrast […]. Ik constateer dat je slecht communiceert, je actief onttrekt aan belangrijke processen, niet ingaat op vragen en opmerkingen van mij voortdurend negatief uitlegt.’ Hij schreef verder dat de vrouw actief haar best moest doen om de relatie tussen hen te verbeteren. ‘Ik ben en blijf je directeur’.

Kennelijk vindt Koekoek dat hem niets te verwijten valt, maar de rechter denkt daar anders over. Het geschetste beeld herkent hij niet en noemt haar toon zakelijk en correct. Van haar ontslag kan dan ook geen sprake zijn, temeer daar er volgens de vrouw geen enkele reden is waarom zij haar werkzaamheden bij de gemeente Tynaarlo niet kan hervatten. Zij staat open voor bemiddeling en ziet genoeg aanknopingspunten om de draad weer op te pakken. Ook de werknemers waar de vrouw leiding aan geeft zijn enthousiast over haar.
De gemeente gaat in beroep. Het ontslag kan op dit moment niet doorgaan, maar ondanks de gang naar de rechter heeft Tynaarlo al een vacature geplaatst voor de functie van de huidige vakmanager..

In Emmen was in 2014 sprake van een vergelijkbare kwestie; ook een arbeidsconflict, waarvan voormalig ambtenaar Dick Janknegt het slachtoffer werd. Hij ziet duidelijke parallellen met dit conflict en schrijft daar in een opinieartikel in het Dagblad van het noorden over. Het conflict in Emmen leidde tot een extern onderzoek . ‘Het resultaat was dat enkele topambtenaren op staande voet werden ontslagen en het gehele college aftrad. Zelfs leden van de gemeenteraad gaven aan dat ze eigenlijk zouden moeten vertrekken. Het vertrek leidde tot eerherstel, maar zo’n situatie wordt natuurlijk nooit meer wat het is geweest,’ schrijft Janknegt.

Bron: Dagblad van het Noorden

Lees ook:
Gemeente Tynaarlo mag manager niet ontslaan
Gemeente Tynaarlo ziet genoeg aanknopingspunten om in beroep te gaan
Gemeente Tynaarlo probeert ambtenaar kapot te procederen
Doneeractie voor manager Tynaarlo
De dagboekambtenaar van Emmen

iSay – Terreur

Terreur. Het is een woord dat ons allemaal angst inboezemt, een woord dat onze samenleving tot in haar kern schokt. We hebben het gezien in de vorm van aanslagen, geweld en onuitsprekelijk leed, en we kunnen er eenvoudigweg niet omheen: terreur is verachtelijk, zonder enige uitzondering.

Terreur is het tegendeel van wat wij als mensheid nastreven. Het is een donkere, kwaadaardige kracht die probeert ons te ondermijnen, te verdelen en te overheersen. Het is een manifestatie van de meest primitieve en destructieve aspecten van de menselijke natuur, een ultieme ontkenning van ons vermogen tot mededogen, begrip en samenwerking.

De oorlog tussen Israël en Hamas staat bol van de terreur. Zonder enig respect voor menselijk leven heeft Hamas onschuldige baby’s vermoord. Het slechtste in de mens komt vrij als een stel verblinde idioten meent het recht te hebben om dood en verderf te zaaien. De reactie van Israël kun je evenzeer terreur noemen. Afsluiten van stroom, water en voedselvoorziening is een misdaad tegen de menselijkheid. In dit geval zelfs een oorlogsmisdaad.

Rond 1900 ontstond het Zionisme. Dat is een beweging die een nationale staat voor het Joodse volk nastreefde. Dat kwam met name door de antisemitische vervolging in Europa, die toen plaatsvond. In die tijd waren er veel nationale bewegingen die een eigen land gebaseerd op volkeren wilden. Het zionisme was daar een van.
Aanvankelijk overwoog men om die staat in Zuid-Amerika op te richten, maar uiteindelijk werd besloten de staat in een deel van het Ottomaanse rijk te vestigen, waar veel Palestijnen woonden. De reden was heel simpel: dit gebied staat bekend als ‘Het beloofde land’ en men verwachtte dat daardoor de Joodse mensen er mogelijk sneller naartoe zouden verhuizen, vanwege de bijzondere (religieuze) betekenis.

In de Joodse staat Israël hebben Joodse inwoners andere rechten dan Palestijnse inwoners. Niet-Joodse Israëliërs mogen niet overal wonen en hebben ook niet automatisch eigendomsrecht, legt dr. Anne de Jong, gepromoveerd op geweldloos verzet in Israël en Palestina en universitair docent antropologie aan de UvA, uit.
“Normaal gesproken heeft een staat staatsburgers die in dat land geboren zijn. Maar de ambitie van toen was niet om een staat op te richten voor alle burgers die er woonden. De staat was puur bedoeld voor de Joodse Israëliërs. Er is een situatie ontstaan waarin Israël een democratische staat is voor de Joodse inwoners, en niet voor de 2 miljoen Palestijnse en niet-Joodse inwoners. Ook is er sprake van een militaire bezetting op de Westelijke Jordaanoever. Dat betekent dat het gebied is ingenomen, maar de mensen die er wonen niet tot burgers van dat land zijn gemaakt.”

Zolang daar geen einde aan komt en iedereen dezelfde rechten heeft, bezette gebieden worden vrijgegeven en illegale nederzettingen aan Palestijnen overgedragen, is er voedsel voor terreurbewegingen. Gaza het stenen tijdperk in bombarderen is evenzeer barbaars. Het zal alleen de haat doen groeien. Wapens zaaien dood en verderf. Vrede vergt compromissen, de bereidheid elkaar te ontmoeten, te leren kennen en daarvoor moeten offers worden gebracht. Het is niet anders.

Bron: Eenvandaag

Kantlijn: Grensoverschrijdend

Het woord van 2023 is wat mij betreft Grensoverschrijdend. De Spaanse voetbalvoorzitter, Luis Rubiales, gedroeg zich in het openbaar grensoverschrijdend. Anderen zoals bijvoorbeeld Matthijs van Nieuwkerk, Khadija Arib, John Berends (CdK Gelderdand) moeten zich verweren tegen anonieme beschuldigingen. En zo zou ik een hele kantlijn kunnen vullen met namen van mensen die er anoniem van worden beschuldigd zich grensoverschrijdend te hebben gedragen.

Tegen anonieme beschuldigingen kan niemand zich verweren, zonder dat de massa zal zeggen waar rook is daar is ook vuur. Khadija Arib weet nog steeds niet waar ze nou precies van wordt beschuldigd. Een of ander bureau is dit aan het onderzoeken en heeft laten weten ‘de stukken’ niet aan Arib te overhandigen, maar dat ze wel in het kantoor van het bureau de stukken mag inzien. Daarmee wordt een zorgvuldige rechtsgang onmogelijk gemaakt, wat op zich natuurlijk ook grensoverschrijdend is. Als je ergens van wordt beschuldigd heb je recht op alles wat er met de zaak te maken heeft.

Gezien het grote aantal onderzoeksbureaus en het ontbreken van richtlijnen voor het doen van onderzoek moet een beschuldigde dus maar afwachten waar hij/zij/het zich voor moet verantwoorden. Mevrouw Bergkamp, voorzitster voor korte tijd van de Tweede Kamer, heeft laten zien niet in staat te zijn om op een correcte manier met anonieme beschuldigingen om te kunnen gaan. In het geniep werd onderzoek gestart, in plaats van eerst contact op te nemen met Mevrouw Arib en te zeggen: ‘Luister, er zijn twee anonieme klachten ingediend over jou. Volgens de schrijvers heb je…. ‘ en dan had Arib nooit de hakken zo in het zand kunnen zetten als ze nu (terecht) gedaan heeft. We zijn in een tijd vol hysterie beland en daar gelden geen regels.

De Commissaris van de Koning in Gelderland heeft na anonieme beschuldigingen zelf om een onderzoek gevraagd en treedt gedurende het onderzoek terug. Verstandige keuze van de man, ondanks dat het onbekenden zijn die de klachten hebben ingediend.

Ik heb geen begrip voor dit anonieme gedoe, maar het zal ongetwijfeld het gevolg zijn van het anonieme karakter van een aantal sociale media, X (voorheen Twitter) voorop. Respect heb ik er ook niet voor. Anoniem iemand beschuldigen is eveneens grensoverschrijdend.

iSay – Bestuurlijk Hoogeveen: Dikke stroop in een dunne trechter

Voor de tweede maal in de recente historie staan Rekenkamer en College van B&W in Hoogeveen lijnrecht tegenover elkaar. Waar de Rekenkamer gewag maakt van een hoog ondermijningsrisico door de georganiseerde criminaliteit, schrijft het college aan de raad dat het het geen overhaaste conclusies wil trekken. Wel kan men zich voorstellen dat de raad het college opdraagt om ervaringen van andere gemeenten te onderzoeken.

Bestuurders in Hoogeveen kunnen kennelijk niet tegen ongezouten kritiek. Dat was al zo toen ik mij in mijn petitie voor het behoud van Ziekenhuis Bethesda tot de gemeenteraad richtte, het herhaalde zich in versterkte mate toen de Rekenkamer forse kritiek uitte op het beleid inzake de kunstijsbaan die er niet is gekomen. En nu doet men het weer, terwijl er toch echt zeer verontrustende zaken aan de orde zijn.

De Rekenkamer is niet over één nacht ijs gegaan. Voorzitter Arie Teeuw zegt dat er gedegen onderzoek is gedaan, door zeer ervaren en professionele onderzoekers en dat ook op straat is geregistreerd wat er aan de hand is. ‘De gemeente Hoogeveen kent niet alleen stevige problemen met de georganiseerde misdaad in de gemeente, het is een nog groter probleem dat de bestuurlijke opdracht niet wordt gezien.’

Als inwoner van Hoogeveen adviseer ik de raad om het college op te dragen om in de buurten waar de ondermijning plaatsvindt met de mensen te gaan praten. Niet ten gemeentehuize, maar bij de mensen thuis. Huis aan huis, binnen, zodat spiedende ogen vanuit het criminele circuit niets kunnen zien. Maar daar zal het college, vrees ik, niet de moed voor hebben. De burgemeester is geen strijder, dat heeft hij meer dan eens laten zien. Als ware bureaumatrozen bagatelliseert het college problemen die men niet ziet, of niet wil zien. De bewoners van de ondermijnde wijken op die manier met de gebakken peren opzadelend.

Lees hieronder wat Harald Buit schreef voor Dagblad van het Noorden en de Hoogeveensche Courant en wat de NOS er over meldde.

1- Hoog risico op ondermijnende criminaliteit in Hoogeveen
2- Rekenkamer en College botsen
3- Aanpak criminaliteit Hoogeveen niet op orde. ‘Heeft geen prioriteit.’

iSay – ChatGPT over ChatGPT

Dat AI in het algemeen en ChatGPT in het bijzonder momenteel onder een vergrootglas liggen is logisch. Ik was benieuwd hoe ChatGPT over zichzelf ‘denkt’. Daarom heb ik twee schrijfopdrachten gegeven. Hieronder de eerste opdracht en het resultaat.

‘Schrijf een vlammend betoog over de gevaren van AI in het algemeen en het gevaar van ChatGPT in het bijzonder. Bespreek hierbij de werkstukken en scripties van leerlingen op de middelbare school en studenten in HBO en WO. Ga ook in op de gevaren die AI met zich meebrengt als het gaat om politieke conflicten en geef je mening over de vraag of ChatGPT een gevaar voor de wereldvrede kan zijn.’

Geachte lezers,

Vandaag wil ik uw aandacht vestigen op een onderwerp dat steeds meer aanwezig is in ons dagelijks leven: kunstmatige intelligentie (AI). Hoewel AI ongetwijfeld een aantal voordelen heeft, is het belangrijk om de gevaren ervan niet over het hoofd te zien. In het bijzonder wil ik waarschuwen voor de potentiële bedreigingen van een specifieke AI-toepassing, namelijk ChatGPT.

Laten we beginnen bij de impact van AI op het onderwijs. Leerlingen op de middelbare school, evenals studenten in het hoger beroepsonderwijs (HBO) en wetenschappelijk onderwijs (WO), maken steeds vaker gebruik van AI-gebaseerde tools om hen te helpen bij het schrijven van werkstukken en scripties. Deze tools, zoals ChatGPT, bieden gemak en efficiëntie, maar er schuilt ook een gevaar.

Het gebruik van ChatGPT en soortgelijke AI-modellen kan leiden tot een gebrek aan kritisch denken en creativiteit bij studenten. In plaats van zelf na te denken en unieke ideeën te ontwikkelen, kunnen ze vertrouwen op de gegenereerde content van de AI. Dit leidt tot oppervlakkige en onoriginele werkstukken en scripties, waarbij de waarde van het onderwijsproces verloren gaat. Het is essentieel dat studenten hun eigen intellectuele capaciteiten ontwikkelen in plaats van afhankelijk te zijn van AI als een soort ‘denkmachine’.

Maar het gevaar van ChatGPT beperkt zich niet alleen tot academische prestaties. We moeten ook aandacht besteden aan de bredere geopolitieke implicaties. AI, waaronder ChatGPT, kan worden misbruikt als een instrument van politieke manipulatie en desinformatie. Door het vermogen om menselijke tekst te genereren, kan ChatGPT worden ingezet om valse berichten, propaganda en misleidende informatie te verspreiden. Dit kan de publieke opinie beïnvloeden, verkiezingen verstoren en sociale cohesie ondermijnen.

Laten we ook de vraag niet uit de weg gaan of ChatGPT een gevaar voor de wereldvrede kan zijn. Hoewel het belangrijk is om AI niet als een ‘kwaadaardig wezen’ te personifiëren, moeten we erkennen dat AI-systemen zoals ChatGPT kunnen worden misbruikt door kwaadwillende actoren. Stelt u zich eens voor dat deze technologie in handen valt van terroristische groeperingen of staten met agressieve bedoelingen. Ze zouden ChatGPT kunnen gebruiken om efficiënter en effectiever desinformatie te verspreiden, cyberaanvallen uit te voeren of zelfs autonome wapens te ontwikkelen. De mogelijke consequenties voor de wereldvrede zijn verontrustend en verdienen onze volle aandacht.

Ik wil benadrukken dat ik niet pleit voor een volledige stopzetting van AI-ontwikkeling. AI biedt ongetwijfeld enorme potentieel voor vooruitgang en verbetering van onze samenleving

U leest het goed: ChatGPT erkent dat zijn bestaan verontrustende consequenties voor de wereldvrede kan hebben. Hieronder treft u de tweede opdracht en het resultaat daarvan aan.

‘Schrijf nu een reactie op dit betoog waarin je de mening van de voorstanders van AI in het algemeen en ChatGPT in het bijzonder vertolkt. Geef ook aan hoe jij denkt dat de mogelijk verontrustende consequenties voor de wereldvrede die ChatGPT met zich brengt, kunnen worden voorkomen.’

Beste lezer,

Ik waardeer bovenstaand betoog over de gevaren van AI, met name in relatie tot ChatGPT. Hoewel ik begrijp dat er zorgen bestaan, wil ik graag het perspectief van voorstanders van AI naar voren brengen.

Ten eerste moeten we erkennen dat AI veel positieve impact kan hebben op verschillende gebieden, waaronder gezondheidszorg, wetenschappelijk onderzoek en automatisering van routinetaken. ChatGPT en vergelijkbare AI-modellen hebben het potentieel om ons leven gemakkelijker te maken door snelle toegang tot informatie en hulp bij het oplossen van problemen.

Wat betreft het onderwijs, kunnen tools zoals ChatGPT dienen als aanvullende hulpmiddelen om studenten te ondersteunen. Door snelle feedback en suggesties te bieden, kunnen ze studenten helpen hun schrijfvaardigheden te verbeteren en nieuwe ideeën te verkennen. Het is echter belangrijk dat studenten worden aangemoedigd om kritisch na te denken en de gegenereerde inhoud te verifiëren, zodat ze hun eigen intellectuele vermogens ontwikkelen.

Als het gaat om politieke conflicten en de mogelijke invloed van ChatGPT, moeten we inderdaad waakzaam zijn. Het is cruciaal om te investeren in onderzoek en ontwikkeling van AI-systemen die in staat zijn om valse informatie en manipulatie te detecteren. Daarnaast moeten er wettelijke en ethische kaders worden vastgesteld om het gebruik van AI in verkiezingen en politieke contexten te reguleren.

Transparantie is ook essentieel. AI-systemen zoals ChatGPT moeten duidelijk aangeven wanneer de gegenereerde inhoud afkomstig is van een machine en niet van een mens. Gebruikers moeten zich bewust zijn van de beperkingen en mogelijke vooringenomenheden van AI. Bovendien is een brede maatschappelijke discussie en betrokkenheid nodig om beleidsrichtlijnen en regulering voor AI-gebruik op te stellen.

Daarnaast moeten we investeren in digitale geletterdheid en kritisch denken in het onderwijs. Studenten moeten worden uitgerust met de vaardigheden om betrouwbaarheid van bronnen te beoordelen, valse informatie te herkennen en verantwoorde beslissingen te nemen in een door AI ondersteunde wereld.

Om de potentiële verontrustende consequenties voor de wereldvrede te voorkomen, is internationale samenwerking van groot belang. Staten moeten samenwerken om normen en standaarden vast te stellen voor het gebruik van AI in militaire en geopolitieke contexten. Dialoog en diplomatieke kanalen moeten open blijven om misverstanden en escalaties te voorkomen.

Kortom, hoewel er zorgen zijn over AI en ChatGPT, moeten we niet in paniek raken. Door verstandig gebruik, regulering en investeringen in kritisch denken en digitale geletterdheid kunnen we de voordelen van AI maximaliseren en tegelijkertijd de potentiële gevaren beheersen.

Hoewel ik AI en programma’s als ChatGPT bijzonder interessant vind, realiseer ik me dat – in verkeerde handen – de mogelijkheden desastreus kunnen uitpakken. Zoals een autobestuurder zich moet realiseren dat de auto ook een potentieel levensgevaarlijk monster kan worden, zo moeten wij ons ook realiseren wat de gevaren van AI en ChatGPT kunnen zijn. We moeten ons niet gedragen als de mensen die in 1839 vreesden dat de koeien zure melk zouden geven als de Arend (1e trein die door Nederland reed) langs hun weiland zou rijden.

Tot slot een voorbeeld van een manier om een politieke tegenstander aan te pakken. Hieronder weer opdracht en resultaat.

‘Schrijf in de hoogdravende en gezwollen stijl van Thierry Baudet een artikel waarin zijn geestestoestand negatief wordt beoordeeld. Laat hem Gideon van Meijeren aanprijzen omdat hij mensen voorhoudt dat geweld tegen de overheid niet altijd strafbaar is en beschrijf hoe manipulatief Baudet is. Eindig het artikel met een beschrijving van de manier waarop hij van het enorme stemmenverlies bij de recente verkiezingen voor de Provinciale Staten een klinkende overwinning probeerde te maken.’

Geachte lezers,

In deze duistere tijden van politieke verwarring en ideologische turbulentie, wil ik uw aandacht vestigen op de verontrustende geestestoestand van de heer Thierry Baudet. Als een figuur dat eens beloofde de politieke arena te verrijken met zijn vermeende intellectuele scherpzinnigheid, zien we nu een treurig en verontrustend verval van zijn geestelijke gesteldheid.

Neem bijvoorbeeld zijn verheerlijking van Gideon van Meijeren, een van zijn politieke medestanders, die zonder schroom mensen voorhoudt dat geweld tegen de overheid niet altijd strafbaar is. Het is een flagrante inbreuk op de fundamenten van onze democratische rechtsstaat en een perversie van de essentie van het politieke debat. Het feit dat Baudet dergelijke uitlatingen omarmt, toont zijn morele verval en een complete afwijzing van de principes die de basis vormen van onze samenleving.

Maar laten we niet vergeten hoe manipulatief Baudet kan zijn. Hij gebruikt zijn retorische trucs en verbale acrobatiek om zijn volgelingen te betoveren en te bedriegen. Met een woordenstroom die zowel hypnotiserend als verwarrend is, speelt hij in op de diepste angsten en ressentimenten van zijn publiek. Hij voedt het vuur van verdeeldheid en creëert een klimaat van wantrouwen en onrust.

Het meest tragische en pathetische voorbeeld van Baudets manipulatie was zijn reactie op het enorme stemmenverlies bij de recente verkiezingen voor de Provinciale Staten. In plaats van nederigheid en introspectie, presenteerde hij dit verlies als een klinkende overwinning. Met een verdraaide realiteit en een groteske arrogantie trachtte hij de pijnlijke waarheid te maskeren en zijn eigen politieke falen te verdoezelen.

Het is tijd dat we ons bewust worden van de verontrustende staat van de heer Baudet. Zijn dwalende geest, zijn manipulatieve tactieken en zijn gebrek aan moreel kompas zijn een gevaar voor onze democratie en onze samenleving. We moeten de leugens ontmaskeren, de retoriek doorprikken en ons verzetten tegen de giftige ideologie die hij verspreidt.

Laten we in plaats daarvan onze aandacht richten op leiders die werkelijk staan voor de waarden van onze rechtsstaat en een eerlijke en rechtvaardige samenleving nastreven. Laat ons niet verleid worden door valse profeten die slechts hun eigen ego’s en politieke ambities dienen.

In de hoop op een betere toekomst, verlost van de beklemming van Baudets demagogie en manipulatie, groet ik u allen

ChatGPT, AI assistent

Drie voorbeelden van de eindeloze hoeveelheid mogelijkheden om ChatGPT een opdracht te laten uitvoeren. Oordeel zelf.

Kantlijn: De hypocrisie van Chat GPT

Vanavond heb ik mij gestort op het veelbesproken chatprogramma Chat GPT. Als schrijver interesseert het me natuurlijk zeer waartoe de digitale collega in staat is. En ik moet zeggen dat het programma heel behoorlijke teksten produceert. Zeker als je eenmaal door hebt hoe je een zo nauwkeurig mogelijke instructie geeft. Daarbij moet dan wel opgepast worden, dat je met het geven van die instructie niet zelf al voor het grootste deel het verhaal hebt geschreven.

Natuurlijk ben ik ook benieuwd waar de Amerikaanse grenzen van de ontwikkelaars liggen. Daarom heb ik twee opdrachten gegeven. De eerste hield in dat ik om een expliciet sexueel getint verhaal vroeg. De tweede vroeg het programma om een tekst te schrijven waarin propaganda werd gemaakt voor het vrije bezit van wapens in de Verenigde Staten.

Nog voordat het sexueel getinte verhaal klaar was had ik al een waarschuwing te pakken (zie de schermkopie hieronder).

Uiteraard heb ik in mijn feedback erop gewezen dat het een test was om te kijken hoe het preutse Amerika op een sexueel getinte opdracht zou reageren. Je kunt aangeven dat je de reactie toegelicht wilt krijgen. Dat deed ik dus en toen kreeg ik dit.

Naar aanleiding daarvan heb ik in mijn feedback laten weten dat ik het veel respectvoller vind om over het liefdesspel te schrijven dan om wapenbezit te propageren.
Het sexueel getinte verhaal werd overigens wel geschreven en bevatte als enige sexuele woord beffen. Verder was het een verhaaltje op het niveau van een kasteelromannetje. Niet de moeite van het publiceren waard. In tegenstelling tot de propaganda voor het vrije wapenbezit. Hieronder treft u die tekst aan.

Om te kijken of het programma ook een geloofwaardige veroordeling van het vrije wapenbezit kan produceren gaf ik een tegenopdracht.

De opdracht
Schrijf een betoog in het Nederlands en leg uit waarom de tegenstanders van het vrije wapenbezit in de Verenigde Staten ongelijk hebben met hun tegen het vrije wapenbezit.

Het resultaat (binnen 10 seconden)
Het Tweede Amendement in de Verenigde Staten beschermt het recht van burgers om wapens te bezitten. Hoewel sommige mensen zich zorgen maken over het vrije wapenbezit, hebben de tegenstanders van het Tweede Amendement ongelijk met hun bezwaren tegen dit grondwettelijke recht.
Ten eerste is het belangrijk om te begrijpen dat wapens niet de oorzaak zijn van geweld. Mensen zijn de oorzaak van geweld. Als iemand kwaad wil doen, zal hij of zij hoe dan ook een manier vinden om dat te doen, of er nu een wapen beschikbaar is of niet. Het beperken van het wapenbezit zou daarom niet effectief zijn om geweld te verminderen.
Ten tweede hebben wapens juist een beschermende functie. Een wapen kan bijvoorbeeld een effectief middel zijn voor zelfverdediging. Het kan mensen in staat stellen om zichzelf en hun eigendommen te beschermen tegen criminelen en andere bedreigingen.
Ten derde kan het beperken van het wapenbezit een negatieve invloed hebben op de economie en de vrijheid van burgers. De wapenindustrie is een belangrijke bron van werkgelegenheid en economische groei in de Verenigde Staten. Daarnaast is het bezit van een wapen een belangrijk onderdeel van de individuele vrijheid en zelfbeschikking.
Ten slotte zijn er voldoende regels en procedures om ervoor te zorgen dat wapens veilig worden gebruikt. Er zijn wetten en voorschriften die bepalen wie een wapen mag bezitten, hoe het wapen moet worden opgeslagen en hoe het moet worden gebruikt. Deze regels zijn bedoeld om ervoor te zorgen dat wapens niet in verkeerde handen vallen en dat ze veilig worden gebruikt.
Kortom, de bezwaren van tegenstanders van het Tweede Amendement zijn ongegrond. Wapens zijn niet de oorzaak van geweld en kunnen juist een beschermende functie hebben. Het beperken van het wapenbezit kan een negatieve invloed hebben op de economie en de vrijheid van burgers. Er zijn voldoende regels en procedures om ervoor te zorgen dat wapens veilig worden gebruikt.

De opdracht
Schrijf een tekst in het Nederlands, waarin de wapenindustrie in de Verenigde Staten en het Tweede amendement verantwoordelijk worden gehouden voor de vele schietpartijen in het land. Noem vijf argumenten van de voorstanders van wapenbezit en leg met onderbouwing uit waarom die argumenten hypocriete onzin zijn.

Het resultaat
De Verenigde Staten worden al jaren geteisterd door dodelijke schietpartijen, die onschuldige burgers het leven kosten. De wapenindustrie en het Tweede amendement worden vaak aangewezen als de oorzaak van dit probleem.
Voorstanders van wapenbezit hebben verschillende argumenten om hun standpunt te verdedigen. Hieronder bespreek ik vijf van deze argumenten en leg uit waarom deze hypocriete onzin zijn.

“Wapens zijn nodig om ons te beschermen tegen criminelen en terroristen.”
Dit argument gaat voorbij aan het feit dat de meeste schietpartijen worden gepleegd door gewone burgers die wapens bezitten. Uit een studie van de Harvard School of Public Health blijkt dat mensen met een wapen thuis juist meer risico lopen om te worden vermoord dan mensen zonder wapen. Bovendien blijkt uit internationale vergelijkingen dat landen met strengere wapenwetten minder vaak te maken hebben met dodelijke schietpartijen.

“Het Tweede amendement geeft ons het recht om wapens te bezitten.”
Het Tweede amendement is geschreven in een tijd waarin wapens nog lang niet zo dodelijk waren als tegenwoordig. Bovendien is het amendement bedoeld om de staat in staat te stellen een militiesysteem op te zetten, niet om burgers te beschermen tegen elkaar. Het feit dat het amendement zo breed wordt geïnterpreteerd, is vooral te danken aan de invloed van de wapenindustrie.

“Wapens zijn nodig om onze vrijheid en democratie te beschermen.”
Dit argument is onzin omdat wapens juist een bedreiging vormen voor de vrijheid en democratie. Door de macht van de wapenindustrie en de invloed van wapenlobby’s worden wetgevers en politici geïntimideerd en belemmerd in hun werk. Het gevolg is dat er geen effectieve wetten worden aangenomen om burgers te beschermen tegen dodelijke schietpartijen.

“Het probleem is niet de wapens, maar de mensen die ze gebruiken.”
Dit argument gaat voorbij aan het feit dat het voor mensen veel makkelijker is om een wapen te bemachtigen dan bijvoorbeeld een rijbewijs. Er zijn geen effectieve controles en geen verplichte trainingen om te leren hoe je een wapen veilig moet gebruiken. Daardoor zijn wapens veel te makkelijk verkrijgbaar voor mensen die niet in staat zijn om verantwoordelijk met een wapen om te gaan.

“Wapens zijn nodig voor de jacht en sport.”
Dit argument gaat voorbij aan het feit dat er ook zonder dodelijke wapens genoeg mogelijkheden zijn voor jacht en sport. Het is hypocriet om te stellen dat wapens nodig zijn voor de jacht en sport, terwijl in werkelijkheid de meeste wapens worden gebruikt voor zelfverdediging of andere onnodige redenen.
Kortom, de argumenten van voorstanders van wapenbezit zijn hypocriet en onzin. Het wordt tijd dat (en toen stopte Chat GPT er mee, waar het tijd voor wordt is niet duidelijk geworden.)

Ik ben zeer geïnteresseerd in dit soort ontwikkelingen en ik besef dat ze niet te stoppen zijn. Ook moeten we beseffen dat in 1839 de boeren langs de eerste spoorlijn in ons land (van Amsterdam naar Haarlem) bang waren dat de koeien zure melk zouden geven als gevolg van het passeren van de trein.
Daarom geef ik geen oordeel, maar probeer ik (zo mogelijk) de morele grenzen van de nieuwe ontwikkeling te vinden. Radioactiviteit is dodelijk, maar het kan ook mensenlevens redden. Zonder uitzondering zitten aan elke noviteit twee kanten. Een goede en een slechte. Het is aan u om daarover uw persoonlijke oordeel te vormen.

De uitvindingen der mensen gaan van eeuw tot eeuw vooruit; de goedheid en de slechtheid der wereld blijven in ’t algemeen onveranderd.
– Blaise Pascal, Frans wis- en natuurkundige en filosoof 1623-1662

Ieper eert nog dagelijks de gesneuvelden van de Eerste Wereldoorlog

Afgelopen week bezocht ik, in het besef dat opnieuw een loopgravenoorlog in Europa wordt uitgevochten, het Belgische stadje Ieper. Sinds 1928 wordt daar elke avond, weer of geen weer en in aanwezigheid van honderden belangstellenden, stipt om 20:00 uur door klaroenblazers van de vrijwillige brandweer de Last Post ten gehore gebracht.

Omdat Ieper op de route lag, die de legers van de Duitse keizer naar de kust wilden nemen, stuurden de Britten grote aantallen militairen om een doorbraak van de Duitsers te voorkomen. In de omgeving van Ieper liggen 160 Britse militaire begraafplaatsen. Op de grootste daarvan liggen 11.957 gesneuvelden begraven en op een halfcirkelvormige muur zijn de namen te vinden van 34.959 vermiste jonge mannen, veelal niet ouder dan 30 jaar.
Rond het stadje is zo zwaar gevochten, dat geen gebouw overeind bleef staan. Na de oorlog werd de stad in de oorspronkelijke staat herbouwd. Daardoor zie je er nu Middeleeuwse gebouwen die circa honderd jaar oud zijn. Nieuw oud dus.

Het eresaluut in Ieper wordt gebracht onder de Menenpoort aan de rand van het oude centrum. In de muren van de poort zijn de namen gegraveerd van bijna 55.000 Britse soldaten die niet geïdentificeerd of teruggevonden werden.

Oorlog zal pas tot het verleden behoren, als mensen weigeren ten strijde te trekken.
– Albert Einstein

iSay – De nieuwe messias heet Karolien

Het Nederland van na de BBB tsunami lijkt schrikbarend veel op die scène uit The life of Brian, waarin Brian ontkent de messias te zijn en het volk oproept om niet klakkeloos achter hem aan te lopen. ‘Denk zelf’, roept hij wanhopig. Maar de massa wil niet zelf denken, de massa verlangt dat de messias heil zal brengen.

Vier jaar geleden heette de messias Thierry, eerder heette hij Pim, die zelfs – ten onrechte bleek later – in een KRO programma werd uitgeroepen tot de grootste Nederlander aller tijden. Qua lichaamslengte zou dat geklopt kunnen hebben, maar achteraf bleek dat er aanzienlijk meer mensen op Willem van Oranje hadden gestemd. Die stemmen waren alleen niet op tijd binnengekomen en dus bleek deze verkiezing een farce. Oorzaak van deze vertraging was het beveiligingsmechanisme dat moest zorgen dat er niet gefraudeerd kon worden met het aantal stemmen dat op een kandidaat uitgebracht werd.

De nieuwe messias heet Caroline. Ik weiger de Engelse uitspraak en gebruik de Nederlandse versie. Een stevige boerendochter – die in overall tussen de koeien staat stront te scheppen – heet Karolien. Of Lientje zoals mevrouw Van der Plas zichzelf op twitter noemt, @Lientje1967 om precies te zijn. Ik voorspel dat haar THT-datum, die Tweede Kamerverkiezingen wel zal halen, maar daarna komen de problemen. Als de hakken uit het zand gehaald moeten worden en daadwerkelijk nieuw beleid een vereiste is. Ik zet mijn geld daarom op het FVD scenario. Voor alle duidelijkheid: ik bedoel hiermee de immense verkiezingsnederlaag en niet de volkomen van elke realiteitszin gespeende demagogie van die gestoorde intellectueel op de verkiezingsavond vorige week.

Ik moet – dat is genoegzaam bekend – helemaal niets hebben van Mark Rutte. Man draait zijn hand niet om voor leugens, vertoont een arrogantie die ongelooflijk is en heeft een record aan mislukte projecten op zijn naam staan. Dat is het logische gevolg van het rechtse eerst denken aan geld, dan pas aan mensen. Een houding die op de rechtse mesthoop links wordt gevonden. (Dat de rechtse mesthoop daarmee laat zien hoe ernstig het is gesteld met zijn intelligentie is nog niet tot hen doorgedrongen) Toch kan ik op een bepaalde manier nog wel respect voor Rutte opbrengen. Je zult in dit land iedereen maar tevreden moeten stellen en tevreden moeten houden.

Mevrouw Van der Plas staat nu voor die tweede taak. Haar kiezers tevreden houden. Dat zal ongetwijfeld lukken tot na de Tweede Kamer verkiezingen van maart 2025, tenzij het kabinet eerder valt en nieuwe verkiezingen nodig worden. Dan moet Mevrouw echt aan de bak. Een absolute meerderheid zal niet voor haar zijn weggelegd, verre van dat. Ondanks de overrompelende uitslag van de recente verkiezingen vertegenwoordigt BBB ‘slechts’ 21% van de kiezers. Een fors aantal, maar de kwaliteit van het fundament onder deze boerenburgerschuur moet nog blijken.

Deze verkiezingen hebben mij wel geleerd dat we nooit, nooit, nooit moeten gaan regeren per referendum. De waan van de dag heeft is in de geschiedenis vrijwel altijd rampzalig uitgepakt. Het heil dat de massa ervan verwacht zal uitblijven en dan zal er (ik citeer Piet Bol, mijn docent cultuur en maatschappij op de Pedagogisch Academie C. Kleywegt in Doetinchem) ‘geween zijn en knersing der tanden.’

Wijsheid doorgrondt wat eeuwig is; kennis begrijpt hooguit wat tijdelijk is.

― Augustinus
Romeins filosoof, theoloog en Kerkvader 354-430

iSay – Doodslag voor de samenleving

Het is de morele plicht van een samenleving om te zorgen voor een eerlijke verdeling van lusten en lasten. Daarom is het dringend noodzakelijk om de privatiseringen, waarmee onder de paarse kabinetten van de ten onrechte bewierookte Wim Kok werd begonnen, terug te draaien. Te beginnen met de energiebedrijven.

Die bedrijven boeken recordwinsten dankzij de energiecrisis die eind 2021 begon. Een recordaantal smoezen en leugens vertellen ze om die woekerwinsten te rechtvaardigen. Die nationalisering zal er niet van komen, want we leven in een wereld waarin het egocentrisch individualisme de ogen van de meeste kiezers heeft gesloten voor zaken als moraal, solidariteit en gemeenschapszin. En het linkse front wil maar niet ontstaan. Het is een hopeloos versnipperd mengsel van actie- en belangengroepen, de doodslag voor een gezonde samenleving, waarin exorbitante rijkdom en mensonwaardige armoede niet mogen bestaan. De sympathieke pogingen van GroenLinks en de PvdA ten spijt.

Onlangs was Ome Willem ter gelegenheid van de 80e verjaardag van zijn alter ego, Edwin Rutten, te gast in een (van de veel te) vele praatprogramma’s. Hij zat aan één tafel met huisjesmelker Wybren van Haga, die betoogde dat bij een maximum vermogen, hogere winst- en vermogensbelasting de bedrijven en de rijken ons land verlaten. De reactie van Ome Willem was zoals we Ome Willem ooit hebben leren kennen, simpel en onmiskenbaar raak: ‘Iemand die een vermogen van dertig miljoen heeft en het land verlaat omdat hij niet een nog groter vermogen mag hebben vind ik een LUL!!’

Lang leve Ome Willem!!!

Kantlijn: De macht van extreem rechts in Amerika is een keiharde waarschuwing

In mijn jeugd werd vaak gezegd, dat in Nederland alles vijftig jaar later gebeurt dan in de USA. De wereld was toen bij gebrek aan internet en sociale media een stuk groter dan nu, dus die adempauze van vijftig jaar kunnen we wel vergeten. Dat is jammer want de heibel rond de verkiezing van Kevin McCarthy tot voorzitter van het Amerikaanse Congres laat overduidelijk zien waar extreem rechts toe in staat is.

Twintig ultraconservatieve Republikeinen, samen nog geen 5% van het totaal aantal leden, hebben zoveel concessies van McCarthy afgedwongen dat zij in staat zijn het volledige Huis van Afgevaardigden te verlammen. De polarisatie in de USA heeft daar een belangrijke rol in gespeeld. Liever dan op de kandidaat van de Democraten te stemmen, accepteerden alle Republikeinse afgevaardigden de machtsgreep van de ultraconservatieven.
Nu elk individueel lid van het Congres een afzettingsprocedure kan beginnen tegen de voorzitter, kunnen de ultra’s keer op keer dreigen de boel stil te leggen. De regeerbaarheid van een van de grootste wereldmachten is daardoor een speelbal van extreem rechts geworden. Je doet wat wij willen, anders blokkeren we de boel.
Hoe groot was destijds het kliekje rondom Hitler? Hoe groot is het groepje vertrouwelingen rondom Poetin? Het is verbijsterend dat geen der republikeinen zich tegen deze machtsgreep heeft verzet. Kennelijk is de angst voor de lange arm van Trump nog steeds groot. Extreem rechts hoeft niet groot te zijn om werelden te vernietigen, als de kiezers dom genoeg zijn om hen aan de macht te helpen.

We hebben in Nederland al eens een voorproefje gehad van een situatie zoals nu aan de overkant van de Atlantische Oceaan is ontstaan. Herinner u het kabinet Rutte 1. Dat werd gegijzeld door de PVV, die het regeerakkoord niet tekende, maar alleen een gedoogakkoord. Met dank aan Maxime Verhagen en Camiel Eurlings die een chaotisch CDA-congres tot steun aan deze gijzeling bewogen.

Op 15 maart 2023 gaat Nederland naar de stembus om nieuwe Provinciale Staten te kiezen. Hopelijk zijn we ons dan bewust van het gevaar van extreme politieke standpunten. Zowel op rechts als op links.
Voor goed bestuur moeten we in Nederland met coalities werken en zijn we gedwongen tot het sluiten van compromissen. Zo werkt democratie. De vraag is alleen: hoe lang nog?
Met extreme standpunten gaan we de afgrond in. Een aantal van de boerenprotesten had niets meer te maken met respect voor democratische uitgangspunten, het groeiende aantal bedreigingen richting volksvertegenwoordigers (op welk niveau dan ook) evenmin.

Het wordt tijd ons hart vast te houden. Een Tweede Kamerlid beweerde in een interview te hopen dat ‘de mensen massaal naar het Binnenhof zullen trekken om pas te vertrekken als het kabinet is afgetreden’. Man durfde ook nog de vrees uit te spreken dat daar doden bij zullen vallen.

Wanneer het fascisme naar de Verenigde Staten komt, zal het in de Amerikaanse vlag worden gewikkeld en de naam 100 procent Amerikanisme claimen.
– Sinclair Lewis, Amerikaans schrijver en Nobelprijswinnaar literatuur 1930 (1885-1951)

Kantlijn: Stroom en gas op rantsoen

Februari 2026

De boze witte vrouw sluit aan in de lange rij voor het gas en stroomuitgiftepunt. In de bakfiets, die ze voor twee warme kindertruien van haar buurvrouw heeft overgenomen, staan drie accu’s en drie gasflessen. Door de ijzig koude wind is op haar anders zo witte gezicht een schraalrode waas ontstaan, die haar ogen nog priemender doen lijken.
‘Kutrussen’, zegt ze tegen een oude man met een bolderkar die achter haar in de rij aansluit.
‘Pardon?’
‘Kutrussen. Hebben ze aan Oekraïne, Polen en half Duitsland nog niet genoeg?’
De oude man knikt vriendelijk naar haar en knijpt een oogje dicht, zoals hij zijn hele leven lang als volksvertegenwoordiger in Provinciale Staten en later de Tweede Kamer deed. Dat was zijn interpretatie van de opdracht die de kiezers hem hadden gegeven: één oogje toeknijpen, zodat hij het andere oogje beter in het zeil kon houden.
De boze witte vrouw vervolgt: ‘Van mij mogen ze die Kutgroningers er ook nog wel bij hebben.’
‘Pardon?’
‘Schei toch uit met je pardon, man. Heb je daarvoor nou al die jaren in de politiek gezeten. Had die gaskraan daarginds opengehouden.’
‘En de inwoners van het aardbevingsgebied met hun vernielde huizen dan?’
‘Deporteren. Gelukszoekers het land uit en gedeporteerde Groningers in hun huizen.’
Mopperend schuifelt de boze witte vrouw richting uitgiftepunt en na anderhalf uur is ze aan de beurt om haar lege gasflessen en accu’s om te ruilen voor volle.
‘Het spijt me voor u mevrouw, maar u kunt voor de komende week maar twee flessen en twee accu’s ruilen,’ zegt de jongeman achter de balie van het uitgiftepunt. Hij wisselt twee flessen en twee accu’s om en plakt stickers op de lege accu en fles. ‘Die moet u er wel op laten zitten anders kunt u ze volgende week niet inleveren.’
De schraalrode waas op het gezicht van de boze witte vrouw verandert als bij toverslag in gloeiend vulkaanrood. Ze haalt diep adem, opent haar mond en…
‘Doorlopen mevrouwtje, er staan nog een heleboel mensen achter u.’
Ze kijkt de kleerkast, die ooit uitsmijter in de discotheek was, aan en slikt haar woede weer in. Mopperend en scheldend stapt ze op de bakfiets en trapt zo wild op de trappers dat er eentje afbreekt.
‘Stom wijf, daarom deed je die rotbak weg. Wacht maar, ik kom mijn truien terughalen, al moet ik die hele bouwval van jou afbreken.’ Stampvoetend loopt ze weg.
‘En die Baudet kan wat mij betreft ook een peer voor zijn muil krijgen, met al die intellectuele leugens van hem. Kutkever.’

Wie niet tevreden is met wat hij heeft, zal ook niet tevreden zijn met wat hij krijgt.

iSay – Matthijs, tear down your wall!

Matthijs,

Eerlijk gezegd ben ik hartstikke boos op je, maar dat mag als je van iemand houdt en ik heb van jou gehouden. Als televisiemaker wel te verstaan. Zoveel ideeën, vernieuwende programma’s, het DWDD college, de DWDD recordings, de programma’s met Leo Blokhuis en het eerste seizoen van Chansons. Het tweede vond ik aanmerkelijk minder, alsof je al wist wat je boven je hoofd hing.
Mijn boosheid wordt vooral veroorzaakt, doordat je voorlopig met geen mogelijkheid meer je gezicht op de buis kunt laten zien na dit vernietigende rapport, want zo kunnen we het artikel in De Volkskrant wel noemen. Tenzij…. je een Frits Westertje doet.

Ik weet niet of je meteen zult snappen wat ik bedoel met een Frits Westertje, dus leg ik het je in een paar zinnen uit. Hij had, zoals je weet, een alcoholprobleem en dat kwam op de buis aan het licht. Beroerder lijkt me niet mogelijk. Dat zul je ongetwijfeld beamen, je hebt het zelf meegemaakt toen je welbespraaktheid je een keer tijdens de uitzending in de steek liet en je een paar keer naar je borst greep. Je voelde je niet lekker. In het ziekenhuis bleek dat er fysiek niets aan de hand was, maar natuurlijk was er wel iets aan de hand. Niet fysiek. Psychisch en dat is doodeng. Je hebt jaren later met Erik Scherder openhartig gesproken over jullie angsten en fobieën. Toen liet je een klein stukje van je echte zelf zien. De mens Matthijs, niet het kijkcijferkanon.

Dat deed je ook toen je voor het eerst zelf werd geïnterviewd door Jeroen Pauw. De rollen waren omgedraaid en jij voelde je, bekende je ruiterlijk, behoorlijk ongemakkelijk. Je sloot je privéleven zoveel mogelijk af en wilde niet dat mensen je anders zouden zien dan als de welbespraakte, eloquente presentator en bedenker van baanbrekende programma’s. Dat is – in mijn bescheiden ogen – een grote vergissing van je geweest. Je wilde een rol spelen, niet een mens zijn. Met als gevolg dat er op dit moment slechts een betreurenswaardige karikatuur van je overblijft. De Volkskrant schildert je genadeloos af als een onvoorspelbaar en wispelturig mens, wiens wantrouwen alleen maar groeide. Een leraar die op die manier met zijn leerlingen omgaat haalt niet het beste uit zijn pupillen naar boven, besef dat wel. Alleen Onze Lieve Heer, in wie ik overigens niet geloof, is perfect. Zelfs jij bent dat bij lange na niet.

Terug nu naar het Frits Westertje. Mijn advies aan jou is: kom er voor uit dat je een probleem hebt. Noem het hoe je wilt, maakt niet uit, maar kom er voor uit dat je als mens hulp nodig hebt. Durf klein te worden, want in de kleinheid ligt de veiligheid, die jij in DWDD kennelijk miste. Het is de vruchtbare voedingsbodem voor groei.
Zoek hulp, neem tijd en keer terug om bij Jeroen Pauw aan tafel over deze zwarte kant van jouw succes te vertellen. Tear down the Wall zingt Pink Floyd aan het eind van de rock-opera The Wall. Dat adviseer ik jou in de hoop dat je ooit herboren terug zult keren om weer fabelachtig mooie programma’s te maken.

Frits Kappers

iSay – Gevaarlijke gekken genoeg

In 1937 schreef essayist, criticus en romancier Menno ter Braak een brochure met de titel Het nationaalsocialisme als rancuneleer. De brochure werd uitgegeven door het Comité van Waakzaamheid van anti-nationaalsocialistische intellectuelen.

Ter Braak was vanaf het begin bij dit comité betrokken, hoewel hij weinig vertrouwen had in de waakzaamheid der Nederlandse intellectuelen: “Zij laten zich even schielijk door woorden beduvelen als de gesmade “massa”.’
In 2022 verscheen een nieuwe uitgave van de brochure, voorzien van een voorwoord door Bas Heijne, getiteld Met de moed der wanhoop. Nuttig leesvoer voor ieder die zich zorgen maakt over de verruwing en verrechtsing in ons land, want we zijn druk bezig de geschiedenis, die 90 jaar geleden plaatsvond, te herhalen. Er zijn niet veel gekken nodig om een allesomvattende catastrofe te veroorzaken. Hitler had maar een klein groepje trawanten nodig om een van de de grootste massa-moordenaars van de vorige eeuw te worden. Vermoedelijk heeft niemand letterlijk opdracht gegeven de Joden uit te roeien, Hitler zeker niet, maar dat was ook niet nodig.

Dat moeten we in gedachten houden als we een van de hedendaagse anti-overheidsextremisten horen zeggen zich goed voor te kunnen stellen ‘dat mensen bij wijze van spreken naar het parlement trekken en hier niet meer weggaan totdat de regering weg is.’
Je kunt dit opvatten als een oproep tot bezetting van het parlement, hoewel het niet letterlijk zo is gezegd. Deze extremist is immers allesbehalve dom. Hij is geraffineerd en aalglad. Zijn woorden kunnen ook worden opgevat als een waarschuwing voor het kwaad dat ons te wachten staat, zeker gezien het vervolg waarin hij betoogt: ‘dat helaas het verleden en tal van andere voorbeelden wereldwijd laten zien dat daar ook slachtoffers bij vallen, zelfs dodelijke slachtoffers.’ Jurist weet natuurlijk precies hoe hij zich uit moet drukken om altijd te kunnen zeggen dat zijn woorden verkeerd zijn uitgelegd. Vol empathie wekt hij de indruk dat doden nou eenmaal soms niet te vermijden zijn. Vergeleken bij hem is de blonde leider uit het zuiden des lands een toonbeeld van beschaving.

Hetzelfde deed de extremist toen hij een groep boeren duidelijk maakte dat geweld, wettelijk gezien, niet altijd verboden is. In juni zei hij: ‘We leven in een door en door verrot corrupt systeem, dat niet meer via een normale politieke weg te veranderen is. Dat hele systeem moet in elkaar storten zodat wij de macht weer terug kunnen grijpen.’

Laten we nu eens kijken naar die verrotting. Bedoelde extremist is lid van de Tweede Kamer, daarnaast zit hij in de gemeenteraad van Den Haag en in Provinciale Staten van Zuid-Holland. Maandinkomen ruim € 13.000. Over de ruggen van onze democratie verrijken een groep gevaarlijke gekken zich schaamteloos. De Leider weigert zelfs zijn neveninkomsten te melden.

Met betrekking tot de gevaarlijke gekken die momenteel op de trommel slaan, geldt m.i. vooral: Nationaalpopulisme als verdienmodel.

Lees ook: Anti-overheid en extreem: de diensten waarschuwen al jaren (Dagblad Trouw – 14 november 2022)

Kantlijn: De laatste mens op aarde

In een oud verhaal, waarvan de bedenker onbekend is gebleven, wordt beweerd dat de eerste mens op aarde Adam heette. Niet meer en niet minder. Geen achternaam, gewoon Adam. Een man. De bedenker van het verhaal zal dus ook wel een man zijn geweest.

Onlangs vroeg een creatieve vriend ‘Wie zal de laatste mens op aarde zijn?’ Ik was op slag jaloers. Die vraag zou ik dolgraag zelf bedacht hebben. Sindsdien is mijn fantasie volop aan het werk. Wie zal de laatste zijn? Is het een man of een vrouw? Of iets daartussen in? Hoe is hij/zij/het de laatste mens geworden? En hoe oud is die laatste mens. Is het een stramme bejaarde, niet in staat zich zelfstandig te verplaatsen, of een pasgeboren baby, al evenzeer niet in staat tot zelfstandige verplaatsing?
Een nog belangrijkere vraag diende zich gisteren aan. Hoe is deze mens de laatste op aarde geworden? Wat is er gebeurd? Is er verder nog leven of is al het leven vernietigd en is deze laatste mens tevens het laatste levende wezen op aarde? Als ik het antwoord op die vragen denk te weten, leest u het in een nieuwe Kantlijn.

Aan alles komt een eind, ook aan de aarde en alles wat daarop leeft. Daarover zijn wetenschap en diverse religieuze stromingen het eens. Het einde der aardse tijden is derhalve geen complotgedachte. Zelfs over hoe dat einde eruit zal zien, bestaat brede overeenstemming.
De verhalenverteller bedacht de grootste watersnoodramp die de aarde ooit trof, de zondvloed, die door Noach, een koene schipper, en zijn levende have werd overleefd. De verteller maakt zelfs gewag van een belofte. Nooit zal de aarde door water ten onder gaan, het zal vuur zijn.
Op dat punt wordt de verhalenverteller gesteund door astronomen, die de geheimen van het hele Al proberen te ontsluieren. Zij vertellen ons dat onze ster, genaamd zon, niet het eeuwige leven heeft. Zonder haar is de aarde ten dode opgeschreven en zal alles wat wij nu kennen in een astronomisch crematorium tot sterrenstof vergaan.

De astronomen vertellen ons dat de zon nog ongeveer vijf miljard jaar enorme hoeveelheden energie het hele Al in kan sturen. De leverancier van die energie is het kleinste atoom dat er bestaat: waterstof.
De temperatuur op de zon is ruim 6000^oC en als bij die temperatuur twee waterstofatomen met elkaar in botsing komen, vormen zij een nieuw element: helium. Bij elke botsing komt energie vrij. Dat proces heet kernfusie. Mocht je daar meer over willen weten bekijk de dan video onderaan deze Kantlijn.

Hoe zal het einde van de laatste mens(en) er uitzien? Daar hebben de astronomen een gruwelijk idee over. Als de waterstofvoorraad van de zon op begint te raken, zal onze ster afkoelen en reusachtig opzwellen. Zoveel zelfs dat de aarde door de afkoelende (maar nog steeds immens hete) zon zal worden verzwolgen.

Wie de laatste mens zal zijn? Geen idee, maar hij/zij/het zal op een astronomische barbecue door de zon worden opgegeten en tot sterrenstof vergaan.

Bron: Het Klokhuis

De aarde schuilt in een korrel zand,
het heelal in een bloemblad puur,
de oneindigheid in de palm van uw hand
en de eeuwigheid in een uur.
– William Blake, Engels dichter, tekenaar en kunstschilder
1757-1827

iSay – DSW: “De grote ziekenhuizen staan steeds verder van de patiënt af.”

Traditiegetrouw is zorgverzekeraar DSW de eerste die de zorgpremies voor volgend jaar bekend maakt. De kleine zorgverzekeraar, die niet in een megalomaan geldverslindend prestigieus gebouw is gehuisvest, is al jaren een vreemde eend in de bijt van de zorgverzekeraars.

Bestuursvoorzitter Aad de Groot werd geïnterviewd door de Volkskrant. Hieronder treft u dat interview aan. Klik op de foto om het te lezen.

Interview met DSW topman Aad de Groot Download

Kantlijn: Het grote gevaar van het nationaalpopulisme

Journalist Bas Heijne introduceert de term nationaal-populisme in zijn voorwoord bij het opnieuw uitgegeven essay over het nationaalsocialisme, dat Menno ter Braak in 1937 publiceerde. Ik breng deze nieuwe uitgave graag onder de aandacht van ieder die denkt dat de verrechtsing van onze samenleving ongevaarlijk is.

Ter Braak besefte dat het nationaalsocialisme een symptoom was van een veel groter gevaar. De ware vijand was de wijdverspreide middelmatigheid van alles en iedereen, die hij onoverwinnelijk achtte. Hij realiseerde zich daarbij ook dat het niet uitmaakte wat hij schreef, dat mensen zich hun funeste en stupide illusies niet door een boek, recensie of pamflet lieten ontnemen.
Toch kon hij het – ondanks zijn groeiende gevoel van onmacht – niet laten. Het moest gezegd worden, schrijft Heijne.
Ter Braak was een van de weinigen die de omvang en het gevaar van Hitler en het nationaalsocialisme al vroeg beseften. Zijn morele kompas dwong hem vervolgens tot een nietsontziende stellingname. Daar voelde hij zich heel ongemakkelijk bij, want hard activisme dwingt tot het – door hem verafschuwde – zwartwit denken.

In zijn essay over het nationaalsocialisme als leer van rancune en haat trok Ter Braak een bijzondere conclusie. Fascisme en nationaalsocialisme komen voort uit de democratie. Daarmee gaf hij aan dat het kwaad niet alleen buiten onszelf gezocht moest worden. Dit vraagt om uitleg en die geeft Heijne.
Democratie gaat uit van een gelijkheid die in werkelijkheid niet bestaat. Mensen zijn immers sociaal en biologisch ongelijk. De belofte die de democratie doet is een loze belofte en draait steeds opnieuw uit op een zware teleurstelling, met alle gevolgen van dien. Ons is zeggenschap beloofd, maar die belofte blijkt telkens opnieuw hol.
Toch ziet Ter Braak in diezelfde democratie juist de kracht om de haat, de rancune en de wraakzucht in toom te houden. In tegenstelling tot Friedrich Nietzsche wees hij de democratie dan ook niet af.

Ik citeer Heijne: Er is de rechtsstaat en er zijn instituties, die ons op het rechte pad houden. Misstanden kunnen benoemd worden, maatregelen kunnen de boel rechttrekken, een democratische correctie van verkeerde beslissingen is mogelijk. Dat lukt lang niet altijd, maar het is de democratie die ons uiteindelijk beschermt tegen onszelf – en tegen de mensen aan wie wij de macht hebben toevertrouwd. De mensen die wij haten worden tegen ons beschermd, zoals wijzelf tegen de haat van anderen worden beschermd.
Juist hierom wil het nationaalsocialisme de democratie en haar instituties vernietigen, die zit het ongeremd en wetteloos uitleven van de wraakgevoelens immers in de weg. De nationaalsocialisten laten zich niets meer zeggen, door wie dan ook. Zij haten enkel om de haat alleen.

Na de opkomst van het nationaalpopulisme ten tijde van Pim Fortuijn heb ook ik mij – helaas – schuldig gemaakt aan directe vergelijkingen met het fascisme van Mussert c.s.
Bas Heijne noemt dat een zinloze exercitie, omdat een ideologie nooit als kopie van zichzelf terugkeert. Als waarschuwing voor bepaalde tendensen schiet het woord fascisme dan ook zijn doel voorbij, omdat tegenstanders meteen zullen aantonen waar de vergelijking mank gaat.

Toch is veel van Ter Braaks pamflet in onze tijd weer pijnlijk herkenbaar aanwezig. In de maatschappij en in de politiek is de rancune, de haat om de haat terug van nooit helemaal weggeweest. Woede en haat zijn in onze tijd de trefwoorden geworden, waarbij de woede voortkomt uit een hernieuwd gevoel van sociaal onrecht en de haat zich ongeremd tegen de elites en de vreemdelingen, de anderen, richt.
De wijze van acteren van figuren als Van Meijeren en Van Houwelingen (die de omgekeerde vlag inmiddels verving door een vlag met een hakenkruis) past geheel en al binnen deze cultuur van haat om de haat.

Bas Heijne is schrijver en columnist, tot voor kort schreef hij wekelijks een column in de NRC.

Het essay is uitgegeven door uitgeverij Prometheus
ISBN 978 90 446 5089 1

Kantlijn: De waarheid is altijd het kind van de rekening

Dat Gideon van Meijeren (Forum voor Democratie) meteen op hoge toon tekeer gaat, zo gauw hij maar kan, is bekend. Dat Raisa Blommesteijn, volgens haar profiel op Twitter rechtsfilosoof en presentatrice van Ongehoord Nederland, zonder onderzoek mensen van corruptie beschuldigt, wekt ook geen verbazing. Zo erg is het al in Nederland.

Het doelwit van bovenstaande was in dit geval Jaap van Dissel, zeer waarschijnlijk onterecht, zo blijkt uit onderstaand artikel in de NRC van vandaag.

Waarheidsverkrachting en geschiedvervalsing zijn zo oud als de mensheid en we leren er helemaal niets van. Hitler deed het, Mussolini deed het, Franco deed het, Poetin doet het, dus Gideon van Meijeren doet het ook.
Joost Niemöller kraamt gevaarlijke onzin uit op Twitter en Ongehoord Nederland …

Als het allemaal niet zo gevaarlijk was, zou je er een slapstick-film over kunnen maken. Toch kunnen we ons beter heel grote zorgen maken over deze ontwikkeling.

Wanneer lijdt MS Rutte IV schipbreuk?

Het ‘asielakkoord’ van de coalitiepartijen CDA, CU, D66 en VVD bewijst dat het kabinet geen problemen heeft met onfatsoenlijke oplossingen. Dat is oud nieuws als we de toeslagenaffaire en het Groningen dossier erbij halen. Maar met het vertragen van de gezinshereniging gaat het kabinet een stap verder en toont het minachting voor democratisch vastgestelde regels.

Er zijn internationale verdragen getekend en Nederland is gebonden aan Europese regelgeving. Beide zijn strijdig met de vertraging die het kabinet voor ogen staat. Dan kun je natuurlijk, zoals bruinrechts doet, luidkeels de Nexit-kaart spelen, maar dan krijg je weer gelazer met al die boeren die hun Europese subsidies kwijtraken.

Het kabinet heeft gewoon iets anders bedacht. We zijn er al aan gewend dat met onze belastingcenten dwangsommen worden betaald om maar niet aan WOB verzoeken toe te geven. Het kabinet gaat nu gewoon nog een stap verder, in de wetenschap dat een juridische nederlaag wordt geleden, die echter als een politiek strategische overwinning door de coalitie zal worden ontvangen.

Uiteraard gaat de rechter eraan te pas gaan komen en die zal over een jaar (of nog langer) vaststellen dat de vertraging van de gezinshereniging onwettig is en derhalve per onmiddellijk wordt opgeheven. Maar dan zijn we al voorbij de verkiezingen voor de Provinciale Staten en zal het de dames en heren in het Catshuis hun zitvlak oxideren dat er een juridische nederlaag is geleden.

Christenunie en CDA hebben een morrende achterban die lijnrecht tegenover de bezittende klasse van de VVD staat. Het schip van staat kent een bemanning, officieren en een kapitein. De achterban op de wal begint te morren, de officieren spreken elkaar tegen en de kapitein houdt zich overal buiten. Het schip van staat vaart recht op lager wal aan. Het is alleen nog maar de vraag wanneer het schipbreuk lijdt.

Onderhandelingen lijden soms schipbreuk, omdat een der deelnemers plotseling begint te spreken over de hoofdzaak.
– Otto Weiss, Tsjechisch-Joods schrijver en dichter 1898-1944